Hels på jasen Todleiv
Fredag morgon vakna folk i øvre Suldal til påskepynt. Utanfor sentrumsbygget er Todleiv komme på besøk.
Dei lokale påskejasane som har vore i sving, starta det heile for fleire månadar sidan.
20. desember på dagen hennar, hadde Doris Elin Bratland, selskap med vener og der blei ideen klekt ut.
Påskesprell
– Då var eg så dritlei jul. Skal me ikkje finna på noko?, sa eg og føreslo at eg skulle skjera ut ein jase. Ho smiler. Ikkje alle vennene som var på bursdagsbesøk trudde henne.
– Ikkje sei til henne at det ikkje går, for då gjer ho det, sa sønene til vennene. Doris spurte eldstesonen, Torstein Mikal, om det var mogleg å få tak i ei gran på 60 centimeter i diameter.
Ja-folk
Og ein dag låg trestubben i tunet. Frå Per Arne Tytlandsvik i Roalkvam.
– Gubbevares tenkte eg, eg som er livredd motorsag.
Men sonen Knut Ole tok seg av motorsagjobben. Ho fortel om totimars lange arbeidsøkter ute i garasjen, så inn for å kvila. Når den blytunge stubben måtte snuast, var det å få hjelp av gutane.
– Det er så lett når ein kokar i hop, seier ho om velviljen frå alle hjelparane.
Egg i lange banar
Ho skryt av den kommunale blomepynten utanfor sentrumsbygget, men kjende at ho ville gjera noko meir, noko spesielt som blir lagt merke til.
– Me har jo inga sentrumsforeining her på Nes, ler ho.
Og jase er det blitt, den ber namnet Todleiv. I tillegg har hjelparane vore ute med påskepynta tre rundt om kring, mellom anna i Brattlandsdalen, Hamrabø og Bråtveit. Anne O. Bleskestad og Doris har spøtt fleire dusin med påskeegg. Utlegga til det, har dei tatt frå eigne lommar.
– Ja, alle har nå litt restegarn liggande.
Tippekroner til sentrumspynt
Ho nemner Tor Inge Havrevoll, som har hjelpt til med sand og sement, dagelegvareforretninga med bøtter, Kåre Djuvik med hjelp til det store påskeegget, og dei som har bidrege med at gevinsten nå er oppe i ein verdi på 3 000 kroner.
– Det er svært lite snop, det kan eg røpa, men mykje fint og flott i premie.
Vekta på egget kan folk tippa på, mot ein liten sum. Sluttsummen, etter trekkinga påskeaftan, skal gå til utepynt.
– Blir det 500 kroner, så blir det ein ampel, blir det meir, så kanskje eit tre. Det går ikkje an å få til noko åleine.
Doris har ikkje fått eit einaste nei sidan ideen vart fødd. Før ho tar med bladfyken ut i garasjen og så over vegen til forretninga, der Todleiv står med trillebåra og egget, les ho historia:
Jasen Todleiv
Oppvaksen på Håmoteigen, Oppigard, Roalkvam. Planta eingong ca. 1930-talet. Gråna hadde drøymt om å få ei fin oppgåve etter at ho vart felt. Skyldfolket hadde fått så flotte og viktige ting å gjera. Ein gamal slektning hadde blitt stormast på Brødrene af Sand. Ei hadde fått den gleda å bli mønsås på Ungdomshuset på Nes.
Å nå var ho felt!
Ho fekk skyss til Nes, og der vart ho løfta inn i ein garasje. Så mange slag folk var innom, ein med motorsag, ein med stikksag og så ei med holjern. Det tok tre månadar med sporadisk arbeid i stutte og lengre arbeidsøkter å få forma gråna.
Men endeleg vart formeringa enda. Jasen Todleiv vart avduka i garasjen i Skulevegen 42 onsdag 10. april. Dei fleste hjelparane og venene hans var til stades under høgtida.
I går sende han folka sine rundt i bygda med påskebuskar. Dei står alle stader rundt om i øvre Suldal. Neste år trur me han får så mange nye vener at det kjem til å bugna av påskeegg.
Jasen Todleiv vil stå med sentrumsbygget saman med påske-egget sitt i ei dryge veka. Du kan tippa på kor tungt egget blir neste laurdag. Du kan tippa i ei dryge veka! Den som kjem nærast vinn egget!
Jasen Todleiv har tatt teneste på Bøen etter dette. Han blir der til om lag St-Hans-tider. Då tar han turen inn til Bratland der han har ei hybelkrå på lemen i verkstaden på Kalsabø.
Me veit han kjem til å farta rundt om når ingen ser han. Vil du vera med og skriva ned kor og kva du trur han vil finna på framover? Då fyller du ut ein lapp som ligg på butikken og legg den i postkassa, med namn, alder og telefonnummer. Då er du med i trekninga om ein pakke, og me trur det kjem ei lita soga om kva som hender med Todleiv framover.
